Ngay sau khi phòng STEM được bàn giao, học sinh Trường THPT chuyên Lam Sơn (tỉnh Thanh Hóa) đã nhanh chóng “mở khóa” không gian học tập mới bằng cách chủ động tìm hiểu, thực hành và làm quen với thiết bị. Nhiều em cho biết chưa từng được tiếp xúc với hệ thống thí nghiệm hiện đại như vậy tại trường phổ thông, trong khi giáo viên bắt đầu tổ chức các hoạt động, câu lạc bộ để khai thác phòng thực hành một cách hiệu quả nhất.
Giáo viên chủ động, học sinh hứng khởi
Theo cô Hoàng Thị Thu Hằng - giáo viên Trường THPT chuyên Lam Sơn, ngay khi phòng STEM được trang bị, học sinh vô cùng hào hứng. Thầy cô và học sinh đã chủ động tiếp cận, tìm hiểu thông qua kho tài nguyên của nhà sản xuất như: xem hướng dẫn, thử lập trình, thay đổi thông số kỹ thuật và tự khám phá cách vận hành thiết bị.
Theo cô Hoàng Thị Thu Hằng, việc Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) tài trợ phòng STEM là hỗ trợ đúng và trúng thời điểm, khi nhà trường đang triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đẩy mạnh chuyển đổi số và thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đổi mới giáo dục - đào tạo. “Phòng học hiện đại giúp chúng tôi chuyển từ giảng dạy truyền thụ sang phát triển năng lực. Giáo viên đóng vai trò cố vấn, còn học sinh được tự do thử nghiệm, sáng tạo”, cô Hằng chia sẻ.
Từ khi tiếp nhận phòng học, cô Hằng đã tổ chức nhiều hoạt động học tập theo mô hình câu lạc bộ, với các chủ đề phong phú: lắp ráp robot, lập trình điều khiển, mô hình nhà thông minh, nông nghiệp thông minh, thí nghiệm đo năng lượng, đo pH đất, dung dịch, thiết bị theo dõi sức khỏe… Không gian trải nghiệm thực hành giúp học sinh hứng thú hơn, đồng thời hình thành kỹ năng nghiên cứu khoa học ngay từ cấp trung học phổ thông.
Hiện đại, trực quan và mới mẻ
Học sinh Câu lạc bộ STEM Trường THPT chuyên Lam Sơn nhận định, phòng thực hành mới mang lại cảm giác “hiện đại và đầy cảm hứng”.
Một thành viên của Câu lạc bộ STEM chia sẻ: “Phòng STEM mới được bàn giao nên chúng em mới làm quen được vài tuần. Trước đây, câu lạc bộ cũng hoạt động nhưng thiết bị chưa đầy đủ. Giờ có hệ thống mới đồng bộ, chúng em thấy rất thích. Tài liệu hướng dẫn cụ thể, nhưng khi mới tiếp cận, nhiều thao tác vẫn còn lúng túng, nên những phần khó chúng em vẫn cần thầy cô hỗ trợ”.
Niềm vui chung của học sinh là được tiếp xúc trực tiếp với công nghệ vốn trước đây chỉ thấy trên mạng: cảm biến, robot lập trình, mô hình IoT, các bộ đo đạc khoa học… “Càng sử dụng càng thấy thiết bị rất hữu ích. Chúng em chỉ mong được hướng dẫn thêm để khai thác sâu hơn”, nhóm học sinh cho biết.
Với Tô Gia Khánh, học sinh lớp 12 chuyên Lý, cảm xúc đầu tiên khi bước vào phòng là “thích thú xen lẫn bất ngờ”. Khánh nói: “Lần đầu được chạm vào những thiết bị thí nghiệm hiện đại như thế này, em vừa hào hứng vừa tự hào. Nhờ có phòng STEM, chúng em được thực hành các nội dung trong sách giáo khoa một cách trực quan hơn. Kiến thức trở nên dễ hiểu và sinh động hẳn. Em xin gửi lời cảm ơn đến Petrovietnam đã đầu tư một phòng thực hành rất giá trị cho chúng em”.
Lê An Khánh, học sinh lớp 12 chuyên Lý, cho biết phòng STEM mở ra cách học hoàn toàn mới: “Đây là lần đầu tiên em được tự tay lắp ráp và điều khiển thiết bị khoa học, điều mà trước đây chỉ xem qua sách báo. Vì chưa có kinh nghiệm nên lúc đầu em gặp khó khăn, phải tra tài liệu và xem hướng dẫn trên mạng. Chúng em mong muốn có thêm chuyên gia hỗ trợ để có thể sử dụng thiết bị đúng cách và phát huy tối đa hiệu quả”.
Tạo mô hình mẫu để nhân rộng
Ông Tạ Hồng Lựu, Quyền Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hóa, đánh giá cao việc Petrovietnam tài trợ phòng STEM. Ông cho biết, Thanh Hóa được tiếp nhận 3 phòng STEM tại Trường THPT chuyên Lam Sơn, Trường THPT Hàm Rồng và Trường THCS Trần Mai Ninh. Đây không chỉ là hỗ trợ cho riêng các trường thụ hưởng, mà còn tạo "hiệu ứng kích cầu", là mô hình mẫu để tỉnh xem xét nhân rộng.
Theo ông Lựu, phòng STEM phù hợp với mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đặc biệt trong giảng dạy liên môn và phát triển năng lực nghiên cứu khoa học. Thanh Hóa nhiều năm đạt kết quả cao tại các cuộc thi khoa học - kỹ thuật cấp tỉnh, quốc gia và quốc tế, và phòng STEM sẽ là nền tảng quan trọng để tiếp tục duy trì thành tích này.
Ông nhấn mạnh: “Việc Petrovietnam triển khai 100 phòng STEM trên toàn quốc có ý nghĩa dẫn dắt, tạo tiền đề để các địa phương, kể cả khu vực trung du, miền núi có điều kiện tiếp cận mô hình giáo dục hiện đại, thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học trong thời gian tới”.
Có thể thấy, việc Petrovietnam tài trợ và đưa vào vận hành phòng STEM tại Trường THPT chuyên Lam Sơn không chỉ mang lại thiết bị mới, mà còn mở ra một tư duy học tập mới, giúp học sinh được khám phá, thực hành, thử nghiệm và sáng tạo ngay trong môi trường học đường.
Từ sự háo hức của học sinh, sự chủ động của giáo viên đến định hướng nhân rộng mô hình của ngành giáo dục, những phòng STEM đang trở thành chất xúc tác quan trọng cho đổi mới phương pháp dạy học, góp phần hình thành thế hệ học sinh giỏi khoa học - công nghệ, sẵn sàng bước vào kỷ nguyên số.
Xuất phát từ ý tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã có sáng kiến triển khai Chương trình “STEM Innovation Petrovietnam”. Chương trình được đích thân Tổng Bí thư, Thủ tướng Chính phủ và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước khởi động tại Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Petrovietnam. Với mục tiêu xây dựng 100 phòng STEM đạt chuẩn quốc tế tại 34 tỉnh, thành trên cả nước, “STEM Innovation Petrovietnam” là dự án giáo dục quy mô lớn nhất từ trước đến nay do một doanh nghiệp khởi xướng, là bước đi mang tầm chiến lược quốc gia trong đào tạo nguồn nhân lực khoa học - công nghệ, góp phần hình thành thế hệ công dân tri thức năng lượng mới của Việt Nam.