Với tầm nhìn chiến lược và sự lãnh đạo toàn diện, sâu sát; từ hơn 10 năm trước, Đảng và Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Quốc phòng và Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) nghiên cứu giải pháp để tự chủ nguồn nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng. Đây là một công trình khoa học có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần nâng cao tính sẵn sàng chiến đấu cho các lực lượng vũ trang, bảo vệ vững chắc chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, đảm bảo sự ổn định trong đời sống của nhân dân.

Tự chủ nhiên liệu đặc chủng - độc lập, tự chủ an ninh cho đất nước

Ngày 21/9/2025, tại Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Petrovietnam, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đánh giá cao vai trò đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, an ninh quốc phòng của Petrovietnam thông qua việc tự chủ trong nghiên cứu, sản xuất, cung ứng nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng, an ninh. Tổng Bí thư Tô Lâm đã có những chỉ đạo, định hướng chiến lược về an ninh năng lượng, an ninh quốc phòng trong giai đoạn đầy biến động của thế giới: “Thế giới hôm nay đang chuyển dịch nhanh chóng sang kinh tế xanh, kinh tế số và trí tuệ nhân tạo (AI), với những đột phá chưa từng có về công nghệ và quản trị. Song song với cơ hội, các yếu tố địa chính trị, cạnh tranh chiến lược, đứt gãy và tái cấu trúc chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu ngày càng phức tạp, đặt ra yêu cầu cấp bách cho mỗi quốc gia về bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh kinh tế và an ninh quốc phòng”.

Trong giai đoạn biến động địa chính trị và gia tăng cạnh tranh năng lượng toàn cầu, việc đảm bảo nguồn nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng không chỉ là bài toán kỹ thuật mà còn là bước đi chiến lược để giữ vững chủ quyền quốc gia. Muốn tự chủ được nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng, quốc gia ấy phải có tầm nhìn chiến lược, khát khao tự chủ; cần có một ngành công nghiệp năng lượng hoàn chỉnh từ khai thác đến chế biến; có các nhà khoa học, chuyên gia trình độ cao làm chủ được công nghệ lọc hóa dầu. Từ đó mới có thể nghiên cứu, chuyển đổi sản xuất xăng dầu phục vụ đời sống tiêu dùng sang sản xuất nhiên liệu đặc chủng từ thực tế, nguồn lực sẵn có của quốc gia đó. Hiện trên thế giới không có nhiều các quốc gia có thể làm được việc này.

Về vấn đề tự chủ nhiên liệu đặc chủng, Thượng tướng Võ Tiến Trung - Anh hùng Lực lượng vũ trang, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc Học việc Quốc phòng cho rằng, việc tự chủ thành công nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng thể hiện tinh thần tự lực, tự cường và sức mạnh đoàn kết của dân tộc Việt Nam. Ông nhấn mạnh, tự chủ là một yếu tố quan trọng trong tình huống xảy ra chiến tranh; vì thế, việc tự chủ được nhiên liệu đặc chủng là một đóng góp rất lớn của BSR đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh tình hình thế giới phức tạp hiện nay.

Với tầm nhìn chiến lược, sự lãnh đạo toàn diện, sâu sát của Đảng và Chính phủ, ngay từ năm 2012, Bộ Quốc phòng đã sớm dự báo tình hình, đặt vấn đề, giao nhiệm vụ cho Petrovietnam, Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) phối hợp cùng Cục Xăng dầu (Bộ Quốc phòng), Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga nghiên cứu sản xuất các loại nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng. Việc này nhằm tận dụng tối đa nguồn lực trong nước, thay thế hàng nhập khẩu, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và tiết kiệm ngân sách Nhà nước.

Cam kết của Petrovietnam trước Đảng, Chính phủ, quân đội và nhân dân

Petrovietnam là một trong những trụ cột của nền kinh tế, đóng vai trò quan trọng trong hành trình phát triển của đất nước. Tiến sĩ Lê Mạnh Hùng - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam tự hào chia sẻ, Tập đoàn đã và đang đóng góp quan trọng vào 5 chữ “An” của đất nước, gồm: an ninh năng lượng; an ninh lương thực; an ninh kinh tế; an ninh quốc phòng và an sinh xã hội. Đối với an ninh quốc phòng, việc sản xuất thành công nhiên liệu đặc chủng là đóng góp mới nhất của Petrovietnam vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.

Sau khi nhận nhiệm vụ đặc biệt từ Đảng, Chính phủ và Bộ Quốc phòng, Đảng ủy và Ban lãnh đạo Petrovietnam đã ngay lập tức huy động cả hệ thống chính trị để triển khai thực hiện một cách khoa học, bài bản và quyết tâm. Là đơn vị trực tiếp triển khai nhiệm vụ, BSR đã phối hợp chặt chẽ cùng các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng thực hiện việc đánh giá năng lực công nghệ của Nhà máy Lọc dầu (NMLD) Dung Quất, đồng thời nghiên cứu biện pháp hiệu chỉnh. Bởi dải sản phẩm nguyên bản theo cấu hình thiết kế ban đầu, NMLD Dung Quất sẽ không thể sản xuất được nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng. Thời điểm đó, rất nhiều kỹ sư, chuyên gia của BSR vừa thực hiện công việc thường ngày, vừa ngày đêm nghiên cứu để xác định những điểm khác biệt trong công nghệ sản xuất và quy định của các tiêu chuẩn dùng cho nhiên liệu đặc chủng và nhiên liệu dân dụng.

Trên kết quả nghiên cứu và sản xuất thử nghiệm, ngày 27/1/2016, Petrovietnam đã có công văn báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc sản xuất nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng với nội dung: “Về mặt công nghệ, ở thời điểm hiện tại, NMLD Dung Quất hoàn toàn có khả năng sản xuất được sản phẩm Jet A-1K và DO L-62 đáp ứng các yêu cầu về nhiên liệu cho Bộ Quốc phòng. Quá trình nghiên cứu cho thấy, do sản lượng tiêu thụ thường xuyên của Bộ Quốc phòng đối với hai sản phẩm này chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng sản lượng sản phẩm của Nhà máy nên nếu phải sản xuất và tồn chứa thường xuyên hai sản phẩm này sẽ làm chi phí cho một đơn vị sản phẩm tăng cao, nhiều khả năng cao hơn giá nhập khẩu. Để đảm bảo an ninh quốc phòng, đồng thời bảo đảm hiệu quả kinh tế, Petrovietnam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét phương án kết hợp giữa nhập khẩu và sản xuất trong nước. Trong mọi trường hợp, Petrovietnam sẽ đảm bảo sẵn sàng sản xuất các nhiên liệu trên”.

Công văn trên đã thể hiện quyết tâm của Đảng ủy, Ban lãnh đạo Petrovietnam và BSR trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị mà Đảng và Chính phủ giao. Đó là lời cam kết trước Đảng, Chính phủ, quân đội và nhân dân về việc sẽ sản xuất nhiên liệu đặc chủng phục vụ bảo vệ Tổ quốc.

Và thực tế đã chứng minh, Petrovietnam và BSR đã thực hiện được lời cam kết đó. Khi biến động địa chính trị trên thế giới diễn biến phức tạp, việc nhập khẩu nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng gặp khó khăn, Bộ Quốc phòng phải huy động nguồn dự trữ quốc gia để sử dụng. Trước tình thế đó, Bộ Quốc phòng đã có công văn đề nghị Petrovietnam và BSR đánh giá lại hiệu quả, nhanh chóng tiến hành sản xuất nhiên liệu đặc chủng cho quân đội thực hiện các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Nhận nhiệm vụ, Petrovietnam và BSR đã ngay lập tức nghiên cứu, đưa ra kế hoạch sản xuất và bàn giao lô nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng đầu tiên, góp phần bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Việc sản xuất thành công nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng đã khẳng định tầm nhìn chiến lược của Đảng, Chính phủ trong việc bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; thể hiện sự chỉ đạo sáng suốt trong việc kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế và an ninh quốc phòng. Đồng thời củng cố niềm tin rằng mọi khó khăn, thách thức về khoa học công nghệ đều có thể vượt qua khi có sự lãnh đạo xuyên suốt từ các cấp, cùng với nền tảng khoa học kỹ thuật cao, tinh thần sáng tạo và khát vọng phụng sự Tổ quốc.